İCRA VE İFLAS HUKUKU


Cüzi Takip; borçlunun mallarından sadece borcu karşılamaya yetecek kadarlık bir kısmına haciz uygulanması ve geri kalanına dokunulmaması halinde söz konusu olan takip türüdür. Bu durumda, hacizli mal satıldığında sadece takipte bulunan alacaklıya ödeme yapılıp artan miktar borçluya iade edilir. Buna karşılık, bir tek alacaklı takibe geçmiş olsa bile, borçlunun bütün mallarına yasal olarak el konularak paraya çevrilip takipte bulunan alacaklıya verilmesi ve artan kısmın borçluya değil de diğer alacaklılara ödenmesi durumunda Külli Takip söz konusu olacaktır. Cüzi Takip, İcra Takibi olarak; Külli Takip, İflas Takibi olarak karşımıza çıkmaktadır.

Cüzi Takip yani İcra Takibi; İlamlı İcra Takibi, İlamsız İcra Takibi ve Rehnin Paraya Çevrilmesi Yoluyla Takip olarak üç şekilde karşımıza çıkmaktadır. İlamlı İcra Takibi; önceden verilmiş bir mahkeme kararı dayanak gösterilerek açılan takip türüdür. Alacaklı, icra dairesine başvurup ilamın gereğinin yerine getirilmesini talep eder ve borçluya bir icra emri gönderilir. Borçlu kendisine verilen sürede icra emrine uygun davranmazsa, icra emrinin konusu borç, kanunda öngörülen şekillerde zorla yerine getirilir. Alacaklı, borçluya karşı konusu para olan ya da olmayan tüm talepleri için bu yola başvurabilir. Ayrıca konusu paradan başka bir şey olan alacaklar için alacaklının ilamlı icra yoluna başvurması zorunludur. İlamsız İcra Takibi; alacaklının alacağının mahkeme ilamı ile tespit edilip hüküm altına alınması gerekmeksizin başvurabileceği takip yoludur. Alacaklı doğrudan icra dairesine başvurarak borçluya karşı takip yapabilir. İlamsız İcra yolu Genel Haciz Yolu, Kambiyo Senetlerine Özgü Haciz Yolu ve Kiralanan Taşınmazların Tahliyesi Yolu olarak üçe ayrılır. Rehnin Paraya Çevrilmesi Yolu ile Takip; Rehin alacaklısının, rehinle teminat altına alınan borç vadesinde ödenmediğinde, bu yola başvurarak rehnin satılmasını ve bedelinden alacağının tahsilini talep edebileceği yoldur. Kanunda belirtilen istisnalar dışında, rehin alacaklısının önce Rehnin Paraya Çevrilmesi Yoluyla Takip yoluna başvurması gerekir. Alacaklı, alacağının rehinle karşılanamayan kısmı için daha sonra diğer takip yollarına başvurabilir.

Külli Takip yani İflas Takibi; Cüzi Takipten farklı olarak borçlunun karşısında tüm alacaklılarının bulunduğu ve takibin konusunu borçlunun tüm malvarlığının oluşturduğu takip yoludur. Ancak bu takip yoluna tüm borçlular için değil, iflasa tabi borçlular için başvurulabilir. İflas yolunda borçlunun bütün mal varlığı satılır ve elde edilen para ile borçlunun bilinen tüm alacaklılarının alacakları ödenir.

Hukuki anlamda hep var olan ancak yakın dönemde işlerliğini artırarak sıkça karşımıza çıkmaya başlayan Konkordato müessesi, borçların yeniden yapılandırılması suretiyle iflasa tabi borçluların mali durumunun düzeltilerek iflastan kurtulmasını, diğer borçluların ise mali durumunun düzeltilmesini amaçlayan, alacaklıların da belirli bir tenzilatla veya vadede alacağına kavuşmasını sağlayan ve mahkemenin tasdikiyle taraflar açısından bağlayıcı hale gelen bir anlaşma olarak tanımlanmaktadır. Konkordato; Adi Konkordato, İflastan Sonra Konkordato, Mal Varlığının Terki Suretiyle Konkordato ile Sermaye Şirketleri ve Kooperatiflerin Uzlaşma Yoluyla Yeniden Yapılandırılması olarak dört şekilde uygulanmaktadır. Hepsinin genel amacı, borçlu ve alacaklıların karşılıklı anlaşarak aralarındaki borç ilişkisini yeniden yapılandırılmasıdır. Borçlu ve alacaklılar arasında anlaşma sağlanırsa Mahkeme onayıyla birlikte süreç tamamlanmaktadır.